gurU AMgd dyv vYtnrI Aqy AYnIml swieMsz XUnIvristI, luiDAwxw vloN PlIdwr hry cwirAW nwl pwaux leI 13% pRotIn vwlw Aqy gYr PlIdwr hry cwirAW nwl pwaux leI 16% pRotIn vwlw vMf hyT ilKy Anuswr iSPwirS (pYkyz AwP pRYkts Anuswr) kIqw jWdw hY:

sUx qoN ip`CoN pihly du`D nUM bhulI jW bwKVw ikhw jWdw hY jo nvjwq b`cy leI bhuq zrUrI hY ikauNik bhulI iv`c ibmwrIAW dw twkrw krn leI loVINdy AYNtIbwfIz huMdy hn[ ies qoN ielwvw bhulI iv`c pRotIn ivtwimn Aqy Kixj pdwrQW dI mwqrw Awm du`D nwloN v`D hMudI hY[ ies leI b`cy dy jMmx qoN ie`k-do GMty bwAd bhulI dyxI cwhIdI hY[ pihly do-iqMn idn qoN cwr ik`lo bhulI A`DI svyry bwkI Swm nUM zrUr pwauxI cwhIdI hY[ bhulI aupl`bD nw hox dI sUrq ie`k ik`lo du`D iv`c pweIAw ku kosw pwxI Aqy 30 imlI lItr AirMf dw qyl, ie`k AMfy dI zrdI imlw ky k`tVU-v`CVU nUM 2-3 vwrI iplwE[nvjMmy b`cy nMU su`kI, swP Aqy hvwdwr jgHw qy prwLI Awid dy ivCwauxy qy in~GI QW qy r`Ko[

ਚਾਰੇ ਨੂੰ ਇਕੋ ਦਿਨ ਵੱਢ ਕੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾਅ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 30-35% ਸੁੱਕਾ ਮਾਦਾ ਰਹਿ ਜਾਵੇ। ਫੇਰ ਇਸ ਨੂੰ 3-5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਕੁੱਤਰ ਕੇ ਸਾਈਲੋਪਿਟ (ਲੰਬਾਈ 10 ਮੀ x ਚੌੜਾਈ 3 ਮੀ x ਡੂੰਘਾਈ 1.5 ਮੀ) ਵਿੱਚ ਦੱਬੋ। ਇਸ ਟੋਏ ਵਿਚ 250-300 ਕੁਇੰਟਲ ਕੁਤਰੇ ਹਰੇ ਪੱਠੇ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ 5-6 ਕੁਇੰਟਲ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਟੋਏ ਨੂੰ ਸਿਰਿਆਂ ਤੋਂ 1 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਭਰੋ। ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਤਾੜਨ ਮਗਰੋਂ ਪਾਲੀਥੀਨ ਸ਼ੀਟ ਪਾਉ ਤੇ ਉੱਪਰ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਤਹਿ ਪਾਉਣ ਉਪਰੰਤ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਪ ਦਿਉ। ਤਰੇੜ ਜਾਂ ਚੂਹੇ ਦੀ ਖੁੱਡ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਉ। 40-45 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਇਲੇਜ 25-30 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਪਸ਼ੂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਤੱਕ ਸਿੱਧੀ ਤਹਿ ਕੱਢੋ ਅਤੇ ਤਰਪਾਲ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿਓ।

v``K-v`K hry cwirAW nUM sweIlyz Aqy hyA bxwaux leI k`tx dI shI AvsQw Aqy auhnW dy KurwkI q`q hyT ilKy Anuswr hn:

ਕਟਾਈ ਕੀਤੇ ਚਾਰੇ ਨੂੰ 1-2 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾਉਣ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਫਿਰ ਤੂੜੀ (5-8 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ) ਵਾਂਗੂ ਕਟਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 5-6" ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਕਰੀਟ/ਸਾਫ਼ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾਉਣ ਲਈ ਫੈਲਾਓ। ਹਰ ਦਿਨ ਚਾਰੇ ਨੂੰ 2 ਤੋਂ 3 ਵਾਰੀ ਹਲਾਓ। 4-5 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੁੱਕਾ ਚਾਰਾ ਜਾਂ ਹੇਅ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁੱਕੀ ਜਗਾਹ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਸੁੱਕੇ ਚਾਰੇ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਟਾਹਣੀਆਂ ਤੇ ਲੱਗੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਸੁੱਕੇ ਚਾਰੇ ਦੇ ਪੱਤੇ ਤੇ ਟਾਹਣੀਆਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਭੁਰਨ ਲੱਗ ਪੈਣ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲਉ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 10-15 % ਹੈ।

prwlI nUM XUrIey nwl soDx leI sB qoN pihlW zmIn dI cox kro Aqy qrpwl ivSw lvo[auprMq 14 ik~lo XUrIAw 200 lItr pwxI ivc Gol lvo[ ie`k kuieMtl prwlI qrpwl qy ivSw lvo Aqy 50 iltr XUrIAw Xukq Gol dw iCVkwA kro, iCVkwA swrI prwlI auqy iek swr hoxw cwihdw hY qWik swrI prwlI XUrIAw Xukq Gol dy sMprk ‘c Aw jwvy, ies qoN bwAd ies nUM cMgI qrHW rlw lvo[ pihlI prwlI dI prq qy prwlI dw dUjw ih~sw (100 iklo) ivSw lvo Aqy iblkul pihlW vWg iesnUM 50 iltr XUrIAw Xukq Gol nwl soDo[ iesy qrIky nwl swrI dI swrI prwlI nUM XUrIAw Xukq Gol nwl soD lvo[ prwlI nUM iek`qr kr lvo Aqy 9 idnW leI qrpwl nwl F`k idE[ ies dOrwn F`kI hoeI prwlI dw AMdrlw qwpmwn 50-55 ifgrI sYlsIAs q`k phuMc jWdw hY[ ies qwpmwn nwl rySy Aqy ilginn ivcly joV tut jWdy hn Aqy pcxXogqw v`D jWdI hY[ nON idnW bwAd prwlI nUM ie`k pwsy qoN Kolo Aqy pSUAW nUM cwrn qoN pihlW ku`J smW Prol ky Kulw C`f idE qW ik ieh AmonIAw dI vwSnw qoN rihq ho jwvy[ ies ivDI nwl qUVI vI soDI jw skdI hY[ XUrIey nwl soDI prwlI nUM ਵਰਤਣ ਸਮੋਂ hyT liKIAW g`lW dw iDAwn r`Ko

• 6 mhIny qoN Coty ktVU-vCVU nUM kdy vI XUrIey nwl soDI prwlI nw idE[
• pSU nMU hOlI-hOlI soDI qUVI leI igJwau[

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉੱਚ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕ ਪਸ਼ੂ (ਗਾਵਾਂ 15 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਮੱਝ 10 ਕਿਲੋ), ਸੂਣ ਸਮੋ (3 ਹਫਤਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ 3 ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਬਾਅਦ) ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਸਮੋ ਡੇਅਰੀ ਪਸ਼ੂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹਨ । ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੜਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਡੇਅਰੀ ਪਸ਼ੂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਘਾਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਦੁੱਧ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਸੂਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਗੱਭਣ ਹੋਣ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਈਪਾਸ ਫੈਟ ਨੂੰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਚ 1.5-2 % ਤਕ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਤਾਂ 15 ਲਿਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਗਾਵਾਂ ਅਤੇ 10 ਲਿਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ 150-200 ਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

pMjwb iv`c pSU Kurwk iv`c aUrjw, potIn Aqy DwqW dI Axauic`q mwqrw jW AsMquln Awm ijhI g`l hY jo pSU pwlkW iv`c pSUAW dIAW KurwkI loVW sMbMDI jwgrUkqw dI Gwt jW AxgihlI dw nqIjw huMdI hY[ pSU cwt fyArI dy DMdy coN vDyry Pwiedw lYx leI XUnIvristI duAwrw pSU Kurwk sMbMDI ivkisq kIqIAW qknIkW iv`coN iek hY[ pSU cwt iv`c 96% su`kw mwdw (Dry Matter) huMdw hY[ ies iv`c 35% k`cI pRotIn (CP), 32% pcxXog k`cI pRotIn (DCP) Aqy 45% ku`l pcxXog q`q (TDN) huMdy hn[ pSUAW nUM aUrjw, potIn Aqy DwqW dw ieh AnoKw imSrx Bwv pSU cwt jW XUroimn ilk cwrnw pSUAW dIAW KurwkI q`qW sMbMDI loVW pUrIAW krn dy nwl nwl ishq, auqpwdn Aqy pRjnx iv`c suDwr krn iv`c vI shweI isD huMdI hY[ pSU cwt bxwaux leI 300 gRwm XUrIAw, 900 gRwm sIrw Aqy 60 gRwm guAwr gm kVwhI iv`c pwau[ 450 gRwm mYdw, 450 gRwm DwqW dw cUrw, 120 gRwm lUx, 300 gRwm qyl rihq sroN dI KL Aqy 300 gRwm qyl rihq rweIs brwn dw imSrx bxwau[ iqAwr imSrx Aqy 120 gRwm kYlSIAm AwksweIf kVwhI iv`c pwaux auprMq cMgI qrHHW imlwayu Aqy mSIn iv`c pw ky dbw dyvo[ ies nMU momjwmy dy ilPwPy iv`c pw ky vrqx leI r`K lvo[ 20 imMt iv`c iqMn ik`lo dI aurjw, DwqW Aqy potIn Xukq cwt iqAwr ho jwvygI[ vrqx smyN pSU cwt KurlI dI ie`k n`ukr iv`c r`KI jw skdI hY qW jo pSU loV muqwibk c`t skx[ du`uD dI pYdwvwr dy ihswb nwL 10 ik`lo vwly nMU 300 gRwm Aqy 15 ik`lo du`D vwly nMU 600 gRwm q`k pSU cwt cwrI jw skdI hY[ pSU cwt GoVy, sUr, murgIAW Aqy 6 mhIny qo G`t aumr dy ktVUAW-vCVUAW dI Kurwk iv`c nhIN vrqxI cwhIdI[